Αναπολώ και Νοσταλγώ (Αμανατίδης Λάζαρος)

Αναπολώ και Νοσταλγώ

 Αναπολώ και νοσταλγώ την εποχή των δεκαετιών 1940 - 1950, τότε που η Ελλάδα έζησε έναν Παγκόσμιο πόλεμο και έναν εμφύλιο, που την γονάτισαν οικονομικά.

Θα αναφερθώ ποια ήταν η κατάσταση στο χωριό µου, την ΠΕΠΟΝΙΑ. Οι κάτοικοι όλοι αγρότες, µπορούµε να πούμε όλοι φτωχοί. Δεν υπάρχουν τα τεχνικά μέσα της εποχής µας. Φως η γκαζόλαµπα, ψυγεία και άλλα ηλεκτρικά είδη δεν υπάρχουν. Στερούνται γεωργικά μηχανήματα, οργώνουν και σπέρνουν και αλωνίζουν παραδοσιακά.

Τα οικονομικά τους φτωχά, εκεί όμως που πάνε καλά είναι η κοινωνική τους συμπεριφορά μεταξύ τους. Δεν υπάρχουν µίση και πάθη μεταξύ τους. Όλοι προσπαθούν να ορθοποδήσουν µε την εργασία και τιμιότητα.

Το χωριό είναι ένα εργοτάξιο, ο καθένας κοιτάζει τη δουλειά του και την οικογένειά του, αλλά και την πρόοδο του χωριού. Στο χωριό λειτουργεί διθέσιο Δημοτικό Σχολείο, έχει παπά και εκκλησία και σπίτι του παιδιού, της βασιλικής πρόνοιας. Τα σπίτια είναι γεμάτα από παιδιά, από 3 έως 8 έχει κάθε οικογένεια. Χαρούμενες παιδικές φωνές γεμίζουν την ατμόσφαιρα, µε τα ωραία τους παιγνίδια (Σκλαβάκι, τσελίκι, ανταλλαγή, μακριά γαϊδούρα κ.α., που δεν θυµάµαι και δεν µου επιτρέπει ο χώρος.

Οι περισσότεροι γονείς προσπαθούν να μορφώσουν τα παιδιά τους, στέλνοντάς τα στο Γυμνάσιο Τσοτυλίου, η Νεάπολη δεν είχε τότε Γυμνάσιο.

Η νεολαία δραστηριοποιείται, κάθε Κυριακή στην Πλατεία του χωριού στήνουν το χορό, αγόρια και κορίτσια, µε μουσικό όργανο το γραµµόφωνο.

Δημιουργούν οι νέοι ποδοσφαιρική ομάδα, όπως θα φανεί από φωτογραφία που θα καταθέσω, µε τα ονόματα των παικτών.

Το σπίτι του παιδιού έχει τµήµα νηπιαγωγείου, όπου αφήνουν τα νήπια οι αγρότισσες όταν πηγαίνουν στα χωράφια για αγροτικές ασχολίες. Έχει τµήµα οικιακής οικονομίας, όπου μαθαίνουν οι κοπέλες, μαγειρική, ζαχαροπλαστική, κέντημα, ραπτική, υφαντική και τα αγόρια ξυλουργικές τέχνες και γεωπονικές ασχολίες.

Οι νέοι δεν ξεχνούν από το καλοκαίρι να προετοιμαστούν, για να ψάλουν τα κάλαντα, Πρωτοχρονιά - Χριστούγεννα και Θεοφάνεια, ετοιμάζουν τις τζουµάκες, "μπαστούνια από κρανιά", για να προφυλάγονται από τα σκυλιά, τη νύχτα ψάλλοντας τα κάλαντα.

Εκείνο όμως που είχε ιδιαίτερη επιτυχία ήταν, ο θεατρικός ερασιτεχνικός θίασος, που δημιούργησαν οι νέοι και οι νέες του χωριού, µε τη βοήθεια βέβαια του σπιτιού του παιδιού. Ο ερασιτεχνικός αυτός θίασος πρόσφερε ψυχαγωγία στους χωριανούς. Ανέβασε πέντε έργα:

1) Αγαπητικός της Βοσκοπούλας, 2) Γκόλφω, 3) Η Σκλάβα,4) Στέλλα Βιολάντη, 5) Εσµέ και δύο κωμωδίες : 1) Οι περιπέτειες του Αγκόπ και 2) Ο Τοτός εκπαιδεύεται.

Έγινε με τον τρόπο αυτό γνωστή η Πεπονιά στην επαρχία Βοίου και νομό Καστοριάς, διότι έδωσε παραστάσεις στη Νεάπολη, Τσοτύλι και Οινόη Καστοριάς.

Στην θεατρική ομάδα συμμετείχαν οι:Αμανατίδης Λάζαρος,Μουσχούλης Ανδρέας,Σαίρολου Απόστολος,Παπαδόπουλος Αναστάσιος,Κωνσταντινίδης Νικόλαος,Βελίκαρης Φώτης,Κοντότσης Ανδρέας,Οξυοφθαλμοπούλου Βασιλική,Παπαδοπούλου Ζωγραφιά,Χρυσοπούλου Νικολέτα κ.αλ.

Έτσι περνούσαν τα χρόνια εκείνα οι αγαπημένοι μου χωριανοί, αγαπημένοι, ενωμένοι, άκακοι, αλληλοβοηθώντας ο ένας τον άλλον και κατόρθωσαν να αντιμετωπίσουν τις άσχημες μέρες που τους κληρονόμησε ο δεύτερος παγκόσμιος ,πόλεμος και ο Εμφύλιος. Αυτές τις δεκαετίες δε θα τις ξεχάσω ποτέ, είναι βαθιά χαραγμένες μέσα στην ψυχή μου.

η ποδοσφαιρική ομάδα του χωριού-απο αριστερά:Λαβασάς Πέτρος,Ταβλαχίδης Νικόλαος,Μπάφραλης Χαράλαμπος,Ελευθεριάδης Κων/νος,Αμανατίδης Γρηγόρης,Αμανατίδης Λάζαρος,Αμανατίδης Αναστάσιος,Παρασχάκης Αθανάσιος.και κάτω:Λαβασάς Αναστάσιος,Μιχαηλίδης Κων/νος,Γαβριήλ Δημητριάδης(Πρόεδρος Κοινότητος),Αμανατίδης Δημήτριος,Κοτσαμπουικίδης Παναγιώτης(Πρόεδρος ομάδας)καιΕλευθεριάδης Χαράλαμπος.

 Αναπολώ λοιπόν τα χρόνια εκείνα τα ανέμελα, τους ωραίους εκείνους ανθρώπους που δεν παραδόθηκαν στην κακιά τους μοίρα, πάλεψαν και βγήκαν νικητές. Θλίβομαι όμως τώρα γιατί σήμερα δεν υπάρχουν εκείνες οι γλυκιές φωνές των παιδιών, δεν υπάρχει Σχολείο και παπάς, μόνο λίγοι ηλικιωμένοι έχουν μείνει φορτωμένοι τη μοναξιά και την εγκατάλειψη, την ερημιά και την απελπισία. Να λοιπόν γιατί νοσταλγώ εκείνα τα δύσκολα χρόνια, που ήταν όμως γεμάτα καλοσύνη - χαρά - ευτυχία, χωρίς στρες και άγχος.

ΑΝΑΠΟΛΩ λοιπόν και ΝΟΣΤΑΛΓΩ

Αμανατίδης Λάζαρος Συν/χος Δάσκαλος

(Απο το περιοδικό Νεαπολίτικα Δυτικής Μακεδονίας, Ιουλ-Αυγ-Σεπτ 2011- ΦΥΛΛΟ 72.)